verdwalen

Hoe nauwkeurig moet je een schilderij bekijken om er van de houden? Moet een boek van kaft tot kaft gelezen om er weg van te zijn?
Ik fietste, half blind door de regendruppels op mijn bril, langs de huizen aan de gracht en keek, terwijl ik de plassen op straat omzeilde, bij de welgestelden naar binnen toen ik het schilderijtje voor de eerste keer zag. In die halve seconde werd ik verliefd op het fijnzinnig contrast tussen de gouden lijst met krullen en het linnen met streng patroon van zwarte en witte vierkanten. Ik begreep dat op dit schaakbord zelfs grootmeesters verdwalen omdat het maar een half schaakbord is, met twee lange en twee korte zijden.
Het gekke is dat ik het schilderijtje ook weer vergat tot ik het op een dag in het voorbijgaan opnieuw zag hangen en opnieuw verrast was. Het gekke is ook dat ik toen niet van mijn fiets stapte om met mijn handen om mijn ogen tegen de ruit gedrukt het meesterwerkje te bewonderen.
Aan dezelfde Brouwersgracht hangt nog een tweede lievelingsschilderij dat lijkt op wat je ziet als je door een verrekijker kijkt. Ik besluit op de tweede avond van het nieuwe jaar langs de twee lievelingen te lopen.
In het-huis-met-het-schilderij-met-de-verrekijkerranden zijn de gordijnen nog open, ik bekijk het meesterwerk in de woonkamer dit keer bij kaarslicht. Aan de overkant van de gracht ga ik op zoek naar het-huis-met-het-schilderij-met-het-schaakbord, ergens tussen Herengracht en Noorderkerk. Ik loop langs de hardstenen stoepjes en trappen heen en ook weer terug maar vind niets.
Hoe vaak heb ik het schilderijtje ooit gezien, misschien vijf of zes keer? Zijn de eigenaren misschien nog niet thuis, of zijn de gordijnen al dicht? Of hebben ze het kleine werkje in de barokke lijst verhangen, of zijn ze verhuisd? Was het wel aan de Brouwersgracht?
Het-huis-met-het-schilderij-met-de-verrekijkerranden kijkt uit op een smal wandelaarsbruggetje. Ik sta boven het water op de Melkmeisjesbrug en tuur in de woonkamer. De randen van het schilderij zijn zwart en omlijsten de twee overlappende cirkels die ik herken van het verrekijkerkijken. Ik kijk door de ruit naar binnen in de kamer en zie aan de muur een schilderij dat mijn kijken verder stuurt. Maar wat er daar door de lenzen van de verrekijker te zien is, heb ik nog altijd niet scherp. Hoe lang wil ik nog gissen naar de details van deze lieveling? Sluip ik vanavond nog met mijn verrekijker naar het-huis-met-het-schilderij-met-de-verrekijkerranden om dat laatste detail te ontraadselen? Een boek is uit als alle bladzijden gelezen zijn. Bestaat er een vergelijkbare stand van zaken voor een schilderij?
